Piotr Wilczek Libri

In his fascinating new book, Polonia Reformata. Essays on the Polish Reformation(s), Professor Piotr Wilczek of the University of Warsaw discusses selected aspects of Polish early modern religious history and literature, introducing them from a new perspective and emphasizing the great role of Poland’s radical Reformation in European intellectual life. At the same time, the author presents the varieties of religious experience and expression to be found in the Polish-Lituanian Commonwealth, and questions certain myths about Poland‘s Reformation and Counter-Reformation history and culture, which have featured in European historiography at least since the publication in 1685 of Stanislas Lubieniecki’s Historia reformationis Polonicae. The book’s general introduction about Polish “religion on the periphery” is followed by essays on the reception of John Calvin’s works, the role of Socinianism, religious polemics and the major religious poets of the early modern period, including Jan Kochanowski, probably a Lutheran in his youth and an Erasmian Catholic later in life, and Erazm Otwinowski, the finest Polish-language poet in the community of the Polish Brethren (Socinians). In this engaging study, Professor Wilczek also looks at the broader European contexts that played an important role in the development of the Reformation and Counter-Reformation in Central and Eastern Europe. This meticulously researched book will appeal to scholars and general readers interested in early modern religion, culture, literature and history.

W domu niewoli jest jednym z najwybitniejszych w polskiej i światowej literaturze świadectw stalinowskich zbrodni. Autorka opisuje swoją ciernistą drogę wojenną od aresztowania w pierwszych miesiącach sowieckiej okupacji polskich kresów, poprzez przesłuchania, tułaczkę po stalinowskich więzieniach, wywózkę do okrytego czarną sławą łagru w Workucie, niełatwą drogę wiodącą przez radzieckie kołchozy aż po amnestię i drogę do Armii gen. Władysława Andersa. Autorka daje obraz swojego doświadczenia, ale także losów licznych towarzyszek niedoli, kobiet różnych narodowości, które w bestialskich warunkach potrafiły zachować człowieczeństwo lub poddały się upodleniu. Autorka maluje wstrząsający portret zniewolonych ludzi, a równocześnie obnaża niewyobrażalne okrucieństwo oprawców i ich metody. Dzieło Beaty Obertyńskiej, napisane przez historię, krzywdę i cierpienie kobiet, daje obraz nieludzkiego systemu sowieckiego więziennictwa, jaki przekazali również Gustaw Herling- Grudziński w Innym świecie czy Aleksander Sołżenicyn w Archipelagu Gułag.

Tom prezentuje złożone relacje między środowiskiem polskich antytrynitarzy (braci polskich zwanych arianami lub socynianami) a przedstawicielami innych wyznań funkcjonujących w XVI i XVII wieku na terytorium Pierwszej Rzeczypospolitej oraz stanowi próbę usytuowania tego środowiska w kontekście debat i sporów toczonych w Europie w tym okresie. Zgromadzone w nim studia dotyczą problematyki aksjologicznej obecnej w dyskursie przedstawicieli zboru braci polskich oraz kontaktów z myślą europejską i poświęcone są takim zagadnieniom jak: kształtowanie się i ewolucja doktryny antytrynitarskiej (m.in. w odniesieniu do teologii kalwinistycznej i unitarianizmu siedmiogrodzkiego), hermeneutyka biblijna i teksty filozoficzne, badania filologiczne podejmowane przez socynian, stworzone przez nich sieci kontaktów międzynarodowych i działalność na emigracji. 12-tomowa seria monografii Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości przedstawia dziedzictwo kulturowe XV-XVIII wieku jako integralną, lecz oryginalną część kultury europejskiej. Celem badawczym jest rozpoznanie dróg i form obustronnej transmisji wartości estetycznych, politycznych i religijnych oraz ukazanie w szerokim, multilateralnym kontekście porównawczym oryginalnej struktury aksjologicznej kultury polskiej epok dawnych. Teksty kultury są badane w perspektywie wewnętrznej jako zapisy aktów ukierunkowanych na rozumienie wartości, a w perspektywie zewnętrznej jako wypowiedzi włączające się w europejskie dyskusje literacko-estetyczne, polityczne, religijne. W intensywnym dialogu kultura Rzeczypospolitej przejawia nie tylko chłonność na nowe idee, lecz także kreatywność i dynamikę działania na obszarze Europy.