Jarosław Syrnyk Libri

Zasadniczym przedmiotem dociekań prowadzonych w książce jest zjawisko przemocy, warstwą ilustracyjną zaś wydarzenia, które miały miejsce na terenie powiatu sanockiego w latach 1944-1947. Przemoc starano się ukazać z różnych stron. Doszukiwano się jej m.in. w charakterystyce łączących ludzi relacji. Dostrzeżono dynamikę przemocy. Osią wykładu nie stali się w tej książce typowi dla historii bohaterowie (ludzie, narody), ale określona sytuacja, a w zasadzie sekwencja sytuacji przemocowych. Skala przemocy, do której doszło na terenie powiatu sanockiego i w jego bezpośrednim sąsiedztwie między połową 1944 a połową 1947 r., była porażająca. Jej zasadniczym wyznacznikiem stała się śmierć ponad 1,3 tysiąca ludzi. Można ponadto wyodrębnić idącą w tysiące liczbę napaści, grabieży, morderstw, pacyfikacji, potyczek, ostrzałów, porwań, podpaleń, pobić, gwałtów, aktów przemocy symbolicznej, akcji przymusowych wysiedleń i innych zdarzeń, które w ten czy inny sposób dałyby się zakwalifikować jako akty przemocy. Z perspektywy większości mieszkańców powiatu ciągłe zagrożenie przemocą i wszechogarniający chaos były jedyną zrozumiałą diagnozą sytuacji, w której się znaleźli, a jej racjonalizacją mogła być tylko chęć przetrwania.

Jarosław Syrnyk, Nadzór specjalny. Analiza historyczno-antropologiczna działań organów bezpieczeństwa w kwestii tzw. nacjonalizmu ukraińskiego na Podkarpaciu w latach 1947–1989, Wrocław–Warszawa 2015, 312 s. (seria „Monografie”, t. 111) Jest to jedna z lepszych książek, jakie ostatnio przeczytałem […]. Początek badań nad aparatem bezpieczeństwa w nowej paradygmatycznie perspektywie jest zawsze trudny, szczególnie gdy dotąd nie ukazała się ani jedna monografia, z którą można by porównać własne koncepcje, a środowisko, w którym można wymienić poglądy na ten temat, nie istnieje. Autor jest znakomicie przygotowany do takich badań i pod względem znajomości teorii, i pod względem umiejętności zastosowania jej do badań nad tematem aparatu bezpieczeństwa. Z recenzji wydawniczej dr. hab. prof. UMCS Mariusza Mazura

Tr�jkąt bieszczadzki? to historyczno-antropologiczna monografia stosunk�w polsko-ukraińskich w powiecie leskim w latach 1944?1947, zawierająca niepublikowane dotąd fotografie, dokumenty, archiwalia i relacje. Autor stosując nowatorską metodę badawczą, rozprawia się z mitami narosłymi wok�ł konfliktu w Bieszczadach. Bezkompromisowo demaskuje zbrodnie UPA i wojska polskiego na ludności cywilnej. Dociekliwość Autora, drobiazgowe przedstawienie poszczeg�lnych, zdarzeń, składających się na konfrontację stron konfliktu (napady, pacyfikacje, mordy, potyczki) pozwala mu zejść poniżej wiedzy zrutynizowanej i obecnej w powszechnej świadomości, po to by dotrzeć do warstwy sterującej lub odpowiadającej za ich przyczynę i przebieg. Książka ta pokazuje spiralę przemocy, zbrodnie ,,pan�w wojny?, strach i bezsilność ludności cywilnej, rozpad lokalnej, tworzonej przez setki lat sieci relacji międzyludzkich.Od WydawcyBohaterem tej mikrohistorii stała się [?] społeczność lokalna Bieszczad�w uwikłana w wielką historię, niczym w pułapkę. Działania podejmowane przez ludzi do niej należących były chaotyczne, czasami wręcz konwulsyjne. Stąd nie zabrakło w książce odniesień do codzienności, do strachu, beznadziei, cierpienia, czy nienawiści, do odwagi, poświęcenia i miłości. Chcąc przetrwać, ludzie zmuszeni zostali do bezustannego podejmowania trudnych wybor�w. Nawet jeśli oznaczać miały one brak działania, stawały się brzemienne w skutki, prowadząc niekiedy do unicestwienia.fragment wstępuJarosław Syrnyk (1970 r.), historyk, doktor habilitowany (2010 r.), profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego, pracownik naukowy IPN we Wrocławiu. Autor monografii historycznych (m.in. Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne 1956?1990, wyd. 2008; Nadz�r specjalny. Analiza historyczno-antropologiczna działań organ�w bezpieczeństwa w kwestii tzw. nacjonalizmu ukraińskiego na Podkarpaciu w latach 1947?1989, wyd. 2015), kilkudziesięciu artykuł�w naukowych i popularnonaukowych, redaktor i wsp�łredaktor naukowy zbior�w studi�w. Specjalizuje się w interdyscyplinarnych badaniach obejmujących problematykę narodowościową. Wiele prac poświęcił analizie działalności organ�w bezpieczeństwa Polski Ludowej oraz wpływu władzy na funkcjonowanie zbiorowości i jednostek. W ostatnim czasie coraz częściej podejmuje badania w zakresie antropologii historycznej oraz metodologii historii.Jego rodzice pochodzą z powiatu leskiego, z Weremienia i Średniej Wsi. Stąd też, na początku maja 1947 r., zostali w ramach akcji ?Wisła? wysiedleni na przeciwległy kraniec Polski, do dw�ch r�żnych miejscowości leżących na skraju Pojezierza Drawskiego.